۷ دشمن پنهان جذب ویتامین دی در بدن
ویتامین دی یکی از مهمترین مواد مغذی برای بدن است. این ویتامین مثل یک مدیر در بدن عمل میکند که وظیفه دارد کلسیم را جذب کند، استخوانها را محکم نگه دارد، عضلات را تقویت کند و سیستم ایمنی بدن را در برابر بیماریها آماده نگه دارد.
اما آیا میدانستید برخی غذاها و مکملها میتوانند اثر این ویتامین را خنثی کنند یا حتی مصرف همزمان آنها خطرناک باشد؟ در این مطلب از دارو دات کام، ۷ مورد از این موارد را بررسی میکنیم.
مصرف همزمان ویتامین D با غذاهای پر فیبر
غذاهای سرشار از فیبر مثل حبوبات (لوبیا، عدس)، غلات کامل، نانهای سبوسدار و بسیاری از میوهها و سبزیجات برای سلامتی عالی هستند. آنها به هضم غذا کمک میکنند و شما را سیر نگه میدارند.
اما مشکل اینجاست؛ اگر دقیقاً همان لحظهای که یک وعده غذایی پر از فیبر میخورید، قرص ویتامین دی خود را هم مصرف کنید، فیبر موجود در غذا ممکن است مثل یک مانع عمل کند و نگذارد بدن مقدار کافی از ویتامین را جذب کند.
هر چند که:
For example, one study compared eating three meals per day or six smaller, more frequent meals on body fat and perceived hunger. Both groups received adequate calories to maintain their current body weight using the same macronutrient distribution: 30% of energy from fat, 55% carbohydrate, and 15% protein
«لازم نیست فیبر را حذف کنید! فقط زمانبندی را تغییر دهید. ویتامین دی خود را در وعدهای دیگر بخورید؛ ترجیحاً همراه با یک وعده غذایی کوچک که کمی «چربی سالم» (مثل روغن زیتون، آووکادو یا تخم مرغ) داشته باشد، چون ویتامین دی با چربی بهتر جذب میشود.»
منبع
غذاهای حاوی فیتیک اسید
فیتیک اسید یک ماده طبیعی است که در پوسته غلات، آجیلها، دانهها و حبوبات وجود دارد. این ماده خاصیت «ضد تغذیهای» دارد، یعنی به مواد معدنی مثل آهن، کلسیم و روی میچسبد و اجازه نمیدهد بدن آنها را جذب کند.
از آنجایی که ویتامین دی و کلسیم مثل دو دوست صمیمی با هم کار میکنند تا استخوانها را بسازند، فیتیک اسید با دزدیدن کلسیم، به طور غیرمستقیم روی عملکرد ویتامین دی هم اثر منفی میگذارد.
سعی کنید بین خوردن غذاهای حاوی فیتیک اسید (مثل آجیل زیاد یا نانهای تمام غله) و مصرف مکمل ویتامین دی، حداقل ۱ تا ۲ ساعت فاصله بیندازید.
وعدههای غذایی یا مکملهای بسیار پر کلسیم
ویتامین دی به بدن کمک میکند کلسیم را جذب کند، بنابراین مصرف این دو با هم معمولاً ایده خوبی است. اما زیادهروی در هر چیزی دردسرساز است.
اگر یک وعده غذایی بسیار پر کلسیم میخورید یا دوزهای خیلی بالای مکمل کلسیم مصرف میکنید، خوردن همزمان ویتامین دی با آن ممکن است تعادل بدن را به هم بزند. در برخی افراد حساس، مصرف دوز بالای کلسیم و ویتامین دی دقیقاً در یک لحظه، میتواند خطر ایجاد سنگ کلیه را افزایش دهد. برای ایمنی بیشتر، مکمل کلسیم و ویتامین دی خود را در طول روز تقسیم کنید و آنها را یکجا و با دوز خیلی بالا قورت ندهید!
مکملهای ویتامین A (با دوز بالا)
ویتامین A و ویتامین D هر دو «محلول در چربی» هستند. محلول در چربی یعنی این ویتامینها بر خلاف ویتامین C، در آب حل نمیشوند و در بافتهای چربی بدن ذخیره میشوند. چون مسیر جذب و ذخیره آنها در بدن شبیه به هم است، گاهی با هم رقابت میکنند.
اگر مکمل ویتامین A با دوز خیلی بالا مصرف کنید، ممکن است این ویتامین با ویتامین D رقابت کند و نگذارد بدن شما به درستی از ویتامین D استفاده کند. اگر مولتیویتامین مصرف میکنید، برچسب پشت قوطی را چک کنید تا مطمئن شوید مقدار ویتامین A موجود در آن بیش از حدِ مجاز و استاندارد نباشد.
مکملهای منیزیم (در دوزهای بسیار بالا)
رابطه ویتامین دی و منیزیم معمولاً دوستانه است؛ در واقع این دو برای عملکرد صحیح به یکدیگر نیاز دارند و اکثر مردم از مصرف هر دو سود میبرند.
اما مشکل زمانی پیش میآید که شما دوزهای بسیار بالایی از مکمل منیزیم را دقیقاً همزمان با ویتامین دی مصرف کنید. در برخی افراد، این کار میتواند باعث مشکلات معده یا اسهال شود.
منیزیمی که از طریق غذا (مثل آجیل، غلات کامل و سبزیجات برگ سبز) دریافت میکنید هیچ مشکلی ندارد و عالی است. اما اگر قرص منیزیم میخورید، سعی کنید ساعت مصرف آن را با ساعت مصرف ویتامین دی تغییر دهید تا همزمان نباشند.
گل راعی
علف چای (که به هوفاریقون و گل راعی هم معروف است) یک مکمل گیاهی است که برخی افراد برای بهبود خلقوخو و درمان افسردگی خفیف از آن استفاده میکنند. این گیاه یک ویژگی خاص دارد: سرعت سوختوساز بدن را برای تجزیه داروها و ویتامینها بالا میبرد.
این گیاه باعث میشود بدن شما ویتامین دی را خیلی سریعتر از حالت عادی تجزیه و دفع کند. در نتیجه، حتی اگر مکمل ویتامین دی میخورید، سطح این ویتامین در خون شما پایین میآید چون قبل از اینکه جذب شود، از بدن خارج شده است.
نکته: اگر از این گیاه دارویی استفاده میکنید، قبل از مصرف ویتامین دی حتماً با پزشک مشورت کنید.
داروهای کاهش دهنده کلسترول
برخی داروها که برای کاهش کلسترول تجویز میشوند (با نامهای علمی مثل کلستیرامین، کلستیپول و کلسولام)، دشمن جذب ویتامین دی هستند. این داروها در روده کار میکنند و به اسیدهای صفراوی میچسبند.
از آنجایی که ویتامین دی «محلول در چربی» است، برای جذب شدن به صفرا نیاز دارد. این داروها مثل یک تور ماهیگیری عمل میکنند؛ آنها علاوه بر کلسترول، ویتامین دی را هم به دام میاندازند و قبل از اینکه بدنتان بتواند از آن استفاده کند، آن را دفع میکنند.
اگر از داروهای چربی خون (مانند کوئستران یا کلستید) استفاده میکنید، ویتامین دی را حداقل ۲ تا ۴ ساعت قبل یا بعد از مصرف این داروها بخورید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
مصرف مکملها مثل یک پازل است؛ قطعات باید درست کنار هم قرار بگیرند. اگر چندین دارو یا مکمل مختلف مصرف میکنید، بهترین کار این است که لیست آنها را به پزشک یا دکتر داروساز نشان دهید.
آنها میتوانند یک «جدول زمانبندی» به شما بدهند تا مطمئن شوید هر مکمل دقیقا در زمانی مصرف میشود که بیشترین اثر را دارد و تداخلی با ویتامین دی شما ایجاد نمیکند.
نظرات